Kinderen van de nacht, Dik van der Meulen

Wolven zijn fascinerende dieren die de mensen als sinds het begin in gelijke mate angst en bewondering hebben ingeboezemd.

Wolven spelen een rol in sprookjes als angstaanjagende monsters, er zijn legio verhalen van wolven die mensen hebben aangevallen en zijn in vampierverhalen de trouwe metgezellen van Dracula.

Tegelijkertijd zijn er weinig dieren die zoveel ademloze bewondering oproepen als de wolf, die met zijn lichte, dansende gang door de bossen trekt en vele kilometers af kan leggen in korte tijd. Er zijn mensen die zich verbonden voelen met de wolf, en langs reizen ondernemen om de wolf in het wild te ontmoeten.

Ze staan symbool voor het onderbewuste, voor kracht en ook voor erotiek, hoewel Sigmund Freud dit laatste wel erg ver doorvoerde toen hij dacht dat iemand die over wolven droomde dus als kind zijn ouders had gezien in een seksuele handeling en daarom een trauma had opgelopen.

Dik van der Meulen begint in dit boek met de oorsprong van de wolf, waar komt de wolf vandaan en wanneer was de wolf de wolf die wij kennen? De huidige technieken zoals DNA onderzoek kunnen daar een vrij goed antwoord op geven, waar de wetenschappers (en die term kan je soms vrij losjes gebruiken) in eerdere eeuwen vaak moesten gissen naar de herkomst van bijvoorbeeld botten.

De mens en de wolf leven al lang naast elkaar en meestal gaat dit goed. Wolven zijn over het algemeen vrij schuw en zullen zich niet snel laten zien als er mensen in de buurt zijn.

Indianen in Noord-Amerika hebben vele verhalen over wolven die mensen helpen en zij namen ook tactieken over van de wolven om beter op hun prooi te kunnen jagen. Hierin zijn de wolven de leermeester van de mensen en in deze verhalen genieten de wolven veel respect.

Natuurlijk zijn er ook confrontaties. In de middeleeuwen waren er veel verhalen over wolven die mensen lastig vielen, vooral als er door strenge winters weinig voedsel te vinden was. De schaapskuddes met hun (soms zwakke) menselijke bewakers waren dan een gemakkelijke prooi. Er werden vaak grote klopjachten gehouden om wolven te doden, waarbij elke dode wolf een beloning opleverde.

Niet elk verhaal echter waarbij mensen gruwelijk worden verminkt, zijn de wolven daadwerkelijk de daders, zoals blijkt uit sommige Franse gebeurtenissen waarbij menselijke moordenaars de schuld aan wolven geven.

De wolven zijn de laatste jaren weer in opkomst. In Italie, Spanje en Frankrijk zijn ze eigenlijk nooit weggeweest, maar ook in Duitsland zijn sinds enkele jaren weer wolven te vinden die vanuit Polen zijn komen lopen.

De wolf kan in natuurbeheer veel betekenen. Nadat in Yellowstone park in Amerika er weer wolven waren uitgezet, bleek dat de natuur zich in korte tijd herstelde. Door de wolven, waren de herten gedwongen om sneller rond te trekken en dit kwam de begroeiing ten goede. Daardoor kwamen er ook weer bevers en otters, waardoor de andere roofdieren weer terug kwamen. Een mooier park en een betere balans in de natuur, dankzij de wolven. 

De terugkomst van de wolf hoeft dus beslist geen probleem te betekenen, wat niet wil zeggen dat er geen problemen kunnen ontstaan. Ideeen om wolven in Nederland uit te zetten zijn nog niet serieus toegepast, waarschijnlijk vooral omdat dat het leefgebied voor de wolven in Nederland wat te klein is, zodat confrontaties (met schapen vooral), niet zijn uit te sluiten.

Leuk is wel dat de meeste Nederlanders positief staan tegenover de wolf en de eventuele komst van de wolf. Toch zal voorlopig een wolf in Nederland eerder een toevallige voorbijganger zijn dan een wolf die zich hier permanent vestigt.

Kinderen van de nacht is een fascinerend boek vol wetenswaardigheden over wolven en de mensen die zich bezig houden met wolven. De geschiedenis van de wolf en de manier waarop mensen tegen wolven aankijken, de rol van de wolf in de natuur en het onderbewuste van de mensen, dit alles is ongelofelijk interessant. 

Dik van der Meulen heeft een fijne schrijfstijl, waarin een droge humor doorklinkt die het erg leesbaar maakt.

Kortom, een zeer fijn boek over prachtige en bijzondere dieren.

Uitgegeven in 2016 door uitgeverij Querido

Bladzijdes: 325