Het leven van Vernon, deel II, Virginie Despentes

Het boek (l) en Silvia (r)

In het vorige deel (hier) maakten we kennis met Vernon Subutex, de oud eigenaar van een vermaarde platenzaak die alles is kwijtgeraakt. Met een tas vol spullen, waaronder een videoband waar iedereen naar op zoek is, zoekt hij bij oude vrienden onderdak, tot hij uiteindelijk op straat belandt, afgesloten van alles en iedereen.

In dit nieuwe deel gaan we naadloos verder waar het eerste boek ophield. Vernon heeft zich verschanst in een park op de Butte Chaumonte, met uitzicht op de Sacré Coeur. Hij heeft geen onderdak en wordt ziek, maar krijgt hulp van een aantal andere daklozen, zoals Olga, Laurent en de oude alcoholist Charles die ook in het geheim miljonair is, die hem onder hun hoede nemen.

Ondertussen is het hele bonte gezelschap van oude vrienden en bekenden van Vernon naar hem op zoek. Ze willen de videoband van Alex Bleach zien en maken zich zorgen om Vernon. Als ze hem vinden, blijkt echter dat Vernon niet bereid is om terug te keren in de normale maatschappij. Hij blijft bij zijn nieuwe vrienden. 

Hij verwacht van zijn oude vrienden daarna weinig meer te horen, maar op de een of andere manier komt er een hele beweging op gang van mensen die bijna elke dag in het park komen, met elkaar praten, terwijl Vernon als een soort hogepriester van deze nieuwe religie minzaam toekijkt.

Eigenlijk wordt het park door zijn aanwezigheid een substituut voor zijn oude platenzaak waar de mensen ook langskwamen om te horen wat hij over muziek te vertellen had en de nieuwste platen te beluisteren.

Er ontstaan nieuwe vriendschappen, mensen die elkaar nooit eerder zouden hebben gesproken, krijgen waardering voor elkaar en zoeken elkaars gezelschap. Xavier, die in het vorige deel in elkaar is geslagen, krijgt zelfs contact met de jongen die dat gedaan heeft.

Virginie Despentes heeft weinig op met de moderne maatschappij waarin polarisatie en vervreemding van elkaar steeds erger lijkt te worden. Ze heeft een scherpe pen, waar weinigen goed vanaf komen. Tegelijkertijd is er een zwarte humor en een mededogen die maken dat het verhaal zeker niet onleesbaar wordt. Het is absoluut geen pessimistische catalogus van wanhoop zonder lichtpuntjes, al is wel duidelijk dat naïeve onschuld weinig toekomst heeft.

Mooi is dat zoveel verschillende mensen aan het woord komen, zodat je hen leert kennen en ook sympathie voor hen krijgt, zelfs voor figuren die je op het eerste oog helemaal niet sympathiek zou vinden.

Van oude porno-sterren die heel fatsoenlijke en hartelijke mensen blijken te zijn, de oude lesbo’s die het ‘wereldje’ van haver tot gort kennen, de geïntegreerde immigrant die moet toezien hoe zijn dochter steeds fanatieker wordt in het geloof, de rechts-extremist die tegen de nazi’s is en de oude linkse revolutionair die het liefst morgen weer op de barricades zou staan, de mislukte scenarioschrijver en zijn poedel, ze vormen een onwaarschijnlijk maar daarom juist zo onweerstaanbaar geheel. 

Jong en oud, links en rechts, middenklasse, onderklasse en de rijken, Parijzenaar en immigrant, ze horen er allemaal bij. Ze maken deel uit van de maatschappij en vertellen allemaal een deel van hun eigen verhaal en daarmee van het grote geheel.

We beginnen met een Vernon die letterlijk in de goot is terechtgekomen, maar aan het einde van het boek is de hele groep aan het reizen geslagen en worden er geheime bijeenkomsten georganiseerd waar Vernon de dj is die de hele club in vervoering brengt.

Hoe gaat het verder? Ik weet het niet. Ik zou er vrede mee kunnen hebben als het hier eindigt voor Vernon en zijn vrienden, hoewel ik hoop dat er nog een deel komt. Ik zou namelijk graag willen weten hoe het verder gaat met de bekentenissen die op de tape van Alex Bleach staan, en de mensen die we in dit boek (beter) hebben leren kennen. 

Vinden enkelen toch een bestemming en misschien zelfs een vorm van verlossing, of is het hoogtepunt waarmee we eindigen een vorm van zelfbedrog, want eens moet het rad van fortuin weer keren? Ik heb geen idee, maar ik ben er wel benieuwd naar.

Kortom, ik ben nog niet bereid om helemaal afscheid te nemen van Vernon en de anderen en ik hoop op deel III.

Oorspronkelijke Franse titel: Vernon Subutex 2

Uitgegeven in 2015

Nederlandse uitgave 2016 door uitgeverij De Geus

Nederlandse vertaling: Alice Teekman

Bladzijdes: 379