Troje brandt, Sandro Veronesi

De jonge Salvatore ontsnapt uit het weeshuis van vader Spartacus, waar men zonder succes probeerde om zijn opstandige karakter te breken door harde straffen. Salvatore vlucht naar de Bouwput, een sloppenwijk aan de rand van de stad. 

Hier wordt hij onder de hoede genomen door de oude Homerus die misschien zijn moeder nog heeft gekend. Als Homerus overlijdt, is het Lontje die raad weet en Salvatore niet alleen een nieuwe naam, maar ook een middel van bestaan verschaft. Beide zijn niet bepaald legaal, maar in de bouwput maalt niemand daarom.

Jaren later woont de jonge Pampa in de Bouwput, in een uitzichtloze situatie. Zijn moeder is een hoer of in ieder geval een vrouw met vreemde werktijden en de enige reden dat zijn vader niet uit stelen gaat is omdat hij altijd dronken is. Pampa’s enige lichtpunten zijn voetballen en zijn vriendschap met Morgante, de stoerste jongeman uit de Bouwput die Pampa’s grote voorbeeld is.

Ondertussen is in het weeshuis vader Spartacus steeds fanatieker geworden in zijn wens om van het weeshuis een levende schrijn voor Maria te maken. Hij richt zich steeds meer op zijn lichtinstallaties en bekommert zich steeds minder om de dagelijkse gang van zaken van het weeshuis. Zijn reputatie als heilige groeit, maar tegelijkertijd lijkt het alsof vader Spartacus de grip op de wereld volkomen kwijt raakt.

Deze levens zijn met elkaar verbonden en raken elkaar, zeker als door een verschrikkelijk ongeluk Pampa zijn enige vrienden kwijt raakt en hij in het weeshuis terecht komt. Hij wil nog maar één ding, wraak nemen en dat zal verstrekkende gevolgen hebben.

Sandro Veronesi geldt als één van de bekendste hedendaagse Italiaanse schrijvers. Hij heeft vooral veel bekendheid gekregen met zijn prachtige roman Kalme Chaos, dat ook verfilmd is.

Troje brandt is een boek waar hij meer dan twintig jaar aan heeft gewerkt voor hij het wilde laten uitgeven. Veronesi heeft het geschreven en herschreven, heeft geschrapt en toegevoegd en dit is het, volgens mij, meer dan mooie resultaat.

Ik heb dit boek in 2009 voor het eerst gelezen het was mijn eerste kennismaking met Sandro Veronesi. Ik heb het laatst herlezen en ik vond het nog altijd heel erg mooi. Dat is altijd fijn, niets is zo naar als een boek herlezen waar je goede herinneringen aan hebt en dat het dan tegenvalt. Maar nee, opnieuw werd ik gegrepen door het verhaal en ik vond het leuk te merken dat sommige dingen me nu beter opvielen.

De twee verhalen van de jongens, Salvatore en Pampa vormen een echo van elkaar, en samen maken zij de cirkel rond, dit vond ik heel mooi beschreven. De twee die zoveel op elkaar lijken en met elkaar verbonden zijn, terwijl er natuurlijk ook allerlei dingen zijn die niet kloppen en heel erg fout zijn in hun relatie tot elkaar. 

Je kunt je echter volkomen voorstellen hoe dingen lopen, en hoe mensen toch een sprankje liefde en aanhankelijkheid zoeken, waar ze dat ook maar kunnen vinden. Ik ben hier misschien een beetje vaag in mijn beschrijving, maar ik wil niet teveel weggeven van de verwikkelingen in het verhaal.

De gekte van vader Spartacus loopt steeds verder op, tot het uiteindelijk wel fout móet lopen. De manier waarop dit wordt beschreven, vormt een knappe achtergrond van de verhalen uit de Bouwput. 

Aan de ene kant is vader Spartacus in zijn weeshuis afgesloten van de wereld en volkomen gericht op het Hemelse, maar zonder hem zouden de verhalen van Salvatore en Pampa niet zijn zoals ze zijn. Troje brandt eindigt in een vuurzee die zijn weerga niet kent. Het weeshuis en vader Spartacus zullen vergeten worden, net zoals de levens uit de Bouwput verder gaan zonder Pampa en zijn vrienden. 

Sandro Veronesi kan ongelofelijk mooi schrijven, zo weet hij de spanning razend knap op te bouwen in de scene waarin het mis gaat, waarin tegelijkertijd een voetbal finale wordt gespeeld. Dit wordt met elkaar verweven zodat je als lezer steeds sneller gaat lezen, omdat je meegaat in het tempo van die momenten.  

De periode daarna, als Pampa in een soort dierlijke staat helemaal alleen moet zien te overleven, is hartbrekend. Het mooie vind ik dat Sandro Veronesi in staat is om dit heel helder te beschrijven, zonder sentimenteel of juist heel barok te worden.

Tegelijkertijd zijn er naast het gewone verhaal natuurlijk de diepere lagen te vinden. Zo kun je bijvoorbeeld de vergelijking met de wederopbouw van Italië en de teleurstelling die dit brengt, maken. Maar ook de mythe van Troje is verweven met dit verhaal, de indringer die niemand verdenkt, maar die wel zal zorgen voor de val van Troje.

Troje brandt is misschien niet het bekendste boek van Sandro Veronesi, maar voor mij is het wel een van zijn boeken die je gelezen moet hebben.

Originele Italiaanse titel: Brucia Troia (2007)

Nederlandse uitgave 2008 door uitgeverij Prometheus

Nederlandse vertaling: Rob Gerritsen

Bladzijdes: 247