Adolf H. Twee levens, Eric-Emmanuel Schmitt
Wenen, 1909. Een boze, gefrustreerde jongeman wordt
afgewezen voor de kunstacademie. Hij heeft het gevoel dat niemand hem begrijpt
en dat niemand ziet wat voor genie hij is. Vriendschappen aangaan of normale
relaties met vrouwen lukt hem niet, daar is hij te onzeker voor, hoewel hij aan
de andere kant ervan overtuigd is dat hij bestemd is voor iets groots en dat
hij verheven is boven alle mensen en de gewone menselijke handelingen.
Die overtuiging komt ten volle tot wasdom in de loopgraven
van de Eerste Wereldoorlog. Steeds blijft hij gespaard voor de kogels en voor
Hitler is dit het bewijs dat de toekomst nog heel wat voor hem in petto heeft. Hitler
vindt in de oorlog een uitlaatklep voor al zijn frustraties en boosheid,
terwijl hij tegelijkertijd zijn eigen lot aan dat van Duitsland verbindt.
Na de oorlog trekt hij naar MĂĽnchen, waar hij zijn plek
vindt als demagoog, vanuit woede en haat wordt hij bijzonder welsprekend en
zijn partij krijgt steeds meer aanhang. Hitler heeft grootste plannen en alles
moet daarvoor wijken. Alleen hij zal Duitsland weer groot kunnen maken, want
hij is Duitsland.
Wenen, 1909. Een boze, gefrustreerde jongeman wordt
aangenomen op de kunstacademie. Hij is verbaasd, maar ergens toch ook niet,
want hij weet dat hij een genie is. Adolf Hitler begint vol goede moed op de
academie, maar hij heeft een probleem; elke keer als er een model voor de klas
komt die zich uitkleedt, valt Adolf flauw. In wanhoop schrijft hij zijn oude
huisarts, die hem meeneemt naar een specialist op dit gebied: Dokter Sigmund
Freud. Adolf heeft enkele sessies bij Freud en komt inderdaad van zijn neuroses
af.
We zien vervolgens een andere Adolf, iemand die in staat is om
vriendschappen aan te gaan en te onderhouden, geniet van relaties met vrouwen
en schildert dat het een lieve lust is. Kortom, hij wordt een compleet mens. In de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog
vindt Adolf zijn ziel en beseft hij hoeveel zijn vrienden en zijn
leven hem waard zijn. Hij kent ook zijn beperkingen, verlangt dan ook niet naar
grootsheid, want gewoon goed leven en liefhebben is hem meer waard.
Wat als? is een geliefd spel. Wat als dit niet was gebeurt,
of wat als dat wel was gebeurd, hoe zou de wereld er dan uit zien? Vaak blijft
het ‘wat als’ echter (noodgedwongen) bij vaag geklets, we weten het nu eenmaal
niet. Maar soms kan deze vraag iets heel bijzonders opleveren, zoals dit boek.
Op virtuoze wijze weet Eric-Emmanuel
Schmitt dat ene moment in 1909 als uitgangspunt te nemen voor twee
verschillende verhalen. Mooi gedaan is dat de jongeman in 1909 hetzelfde is,
maar de uitkomst zo compleet anders. Hoewel de geschiedenis van Hitler bekend
is, heeft hij ook van deze stukken een zeer lezenswaardig en geloofwaardig
inkijkje in Hitler’s hoofd weten te maken.
De Adolf die had kunnen zijn heeft een volkomen andere geschiedenis, maar ook dit is overtuigend gedaan, de psychologie klopt.
De beide Adolfs worden met elkaar verweven en tegen elkaar afgezet, waardoor de verschillen des te duidelijker worden. Knap ook hoe hij de wereldgeschiedenis in de versie van de goede Hitler heeft aangepast aan de gebeurtenissen zonder een megalomane dictator.
De Adolf die had kunnen zijn heeft een volkomen andere geschiedenis, maar ook dit is overtuigend gedaan, de psychologie klopt.
De beide Adolfs worden met elkaar verweven en tegen elkaar afgezet, waardoor de verschillen des te duidelijker worden. Knap ook hoe hij de wereldgeschiedenis in de versie van de goede Hitler heeft aangepast aan de gebeurtenissen zonder een megalomane dictator.
Prachtig en boeiend schuift Eric-Emmanuel Schmitt heen en weer tussen de twee Hitler’s en daarom
is Adolf H. Twee levens een zeer
bijzondere en pakkende roman die me na liet denken over de kansen die een mens
krijgt, de relaties met andere mensen die een mens tot mens maken en de
verbanden tussen kunst, gekte, erkenning en waanzin.
Oorspronkelijke Franse titel: La part de l’autre
Oorspronkelijk uitgegeven in 2001
Nederlandse uitgave 2015 door uitgeverij Atlas
Nederlandse vertaling: Marijke Arijs
Bladzijdes: 453
Dat klinkt intrigerend, vooral omdat ik al eerder met veel plezier een boek van deze schrijver heb gelezen. Ik zet het op mijn verlanglijst!
BeantwoordenVerwijderenZeer goed geschreven met een origineel uitgangspunt, ik kan het echt aanraden.
VerwijderenGroetjes,
Hoi Bettina! Ik hou erg van de boeken van Schmitt, maar dit boek schrok me tot nu toe af. Jij hebt me met glans overtuigd: dit ga ik lezen!
BeantwoordenVerwijderenGoed om te horen, en dank voor het compliment!
VerwijderenWelke andere boeken van hem kan je trouwens aanbevelen? Ik heb Meneer Ibrahim en de bloemen van de Koran hier in de kast staan, maar verder niets.
Groetjes,