Een roos alleen, Muriel Barbery

Rose is in Japan, omdat haar vader is overleden en zij zijn testament moet horen. Rose heeft haar vader nooit gekend, ze is opgevoed door haar moeder en grootmoeder en heeft veertig jaar lang het idee gehad dat of haar vader niet wist van haar bestaan, of zich er niet voor interesseerde. 

Nu is ze in Japan, in zijn huis in Kyoto. Haar vader heeft een soort reis voor haar uitgestippeld, met bezoeken aan tempels en Zentuinen, waarbij Rose mensen ontmoet die haar vader kenden. 

Vooral Paul, de Belgische vriend en zakenpartner van haar vader, speelt een belangrijke rol. Het is door zijn aanwezigheid dat Rose bepaalde oordelen en overtuigingen weet los te laten. Ze komt erachter dat haar vader wist van haar bestaan en zich altijd voor haar leven heeft geïnteresseerd. 

Het bezoek aan Kyoto is een heel zintuigelijke ervaring. Rose ervaart alles heel bewust, alles wat ze ziet, maar ook wat ze eet, het wordt heel precies beschreven. Voor Rose is het een heel nieuwe wereld, en moet ze niet alleen de omgeving om haar heen leren kennen, maar ook zichzelf. Misschien lukt zoiets beter als je al in een compleet andere situatie verkeert, alles staat dan toch al op zijn kop en je kunt oude waarheden en zekerheden gemakkelijker loslaten. 

De hoofdstukken over Rose worden afgewisseld met Japanse verhalen en legendes, waarvan het thema daarna heel mooi terugkomt in het leven van Rose. Dit zorgt ervoor dat je de hoofdstukken over Rose heel zorgvuldig leest, en je langzaam mee wordt genomen door het verhaal. 

Dit is geen boek om even snel door te rennen, je moet het met aandacht lezen. Het lezen wordt zelf bijna een Zen-ervaring. De beschrijvingen van smaken, van de combinaties van stenen, zand en struiken in de tuinen die steeds terugkomen, vormen een hypnotiserend ritme waardoor je helemaal meegenomen wordt. 

Ik ken Japan of de Japanse cultuur niet zo goed, maar door dit boek krijg je wel een waardering voor de eenvoud en de schoonheid die hierin aanwezig zijn. Of het nu gaat om de kom waarin rijst wordt geserveerd of de enkele pioenroos die zo wordt neergezet dat elk blaadje mooi uitkomt, er is aandacht voor het unieke. Net zoals Rose leer je dit beetje bij beetje herkennen, Zentuin voor Zentuin, theekom voor theekom.

Omdat ik Japan of de Japanse cultuur niet zo goed ken, had ik echter wel het idee dat ik bepaalde lagen heb gemist, dat ik niet alles uit deze roman heb gehaald wat erin zit. Er zitten heel veel lagen in het ogenschijnlijk dunne boek, en heel veel dwarsverbanden, maar ik heb ze niet allemaal begrepen of zelfs maar opgemerkt. Dit is waarschijnlijk zo'n boek dat beter wordt naarmate je het vaker herleest en je meer ziet. 

Dat regelmatig herlezen is geen straf, want ik vond Een roos alleen een bijzonder en mooi verhaal, en ik steek er graag de moeite in om het boek beter te leren waarderen. 

Originele Franse titel: Une rose seule (2020)

Nederlandse uitgave 2021 door uitgeverij Oevers

Nederlandse vertaling: Martine Woudt

Bladzijdes: 183