Un divan à Tunis (2019)

Selma (Golshifteh Farahani) woonde sinds haar tiende in Parijs, maar is nu teruggekeerd in haar geboorteland, Tunesië. Ze is psychotherapeute en wil een praktijk opzetten, boven in de kamer waar ze woont in het huis van een neef. 

De divan is snel naar boven getild, maar de rest gaat helaas niet van een leien dakje. Ten eerste moet ze patiënten zien te vinden, terwijl in de Arabische cultuur er heel veel wordt gepraat, maar niet veel wordt gezegd. De mensen zijn niet gewend om over hun gevoelens te praten en het kost Selma moeite om duidelijk te maken aan haar patiënten wat de regels zijn en wat de bedoeling is. Langzamerhand komen er toch mensen, en komen de sessies op gang. 

Haar familie is niet zo gelukkig met de praktijk op hun bovenste verdieping, zoals de vrouw van Selma's neef uitroept: 'Ik wil geen gekken in huis, ik heb dochters in de huwbare leeftijd'. Ondertussen hebben de leden van het gezin allemaal hun eigen problemen en moet Selma hier tussendoor zien te laveren. 

Tot slot blijkt dat je niet zomaar een praktijk kunt openen, maar dat er vergunningen nodig zijn. Die vergunningen zijn niet gemakkelijk te krijgen en navigeren in de Tunesische bureaucratie is niet bepaald gemakkelijk. Zeker als je niet helemaal zeker bent van de spelregels, zoals Selma, die tenslotte als kind als is weggegaan en niet weet hoe je dit soort dingen moet aanpakken.

Un divan à Tunis is een hartverwarmende film die ik met heel veel plezier heb bekeken. Het is aan de ene kant een heel grappige film, met hilarische scenes. Zo is er een politieduo dat er van overtuigd is dat Selma een bordeel runt (want: 'U ontvangt mannen en er staat een bank'), en een ambtenaar van het ministerie die een heleboel handeltjes heeft en alles aangrijpt om de tijd te verdrijven. Ook de politieagent die graag met haar uit wil zorgt voor leuke momenten. 

Tegelijkertijd zijn er ook diepere thema's, zoals waar je thuis hoort. Selma beschouwt zichzelf als een Tunesische, maar voor de Tunesiërs is ze een Française. 

Haar nichtje Olfa wil aan de ene kant vrij zijn, maar zoekt nog de weg om de vrijheid te vinden, tussen de strikte regels van haar moeder en de maatschappij in. 

De gesprekken met de patiënten zijn aan de ene kant grappig, maar laten ook mooi zien dat alle mensen wel ergens mee worstelen. Ontroerend vond ik vooral de Imam, maar toch ook de eigenaresse van de kapsalon die aan de ene kant alles goed voor elkaar leek te hebben, maar ook dringend behoefte heeft aan een luisterend oor. 

De film voelt af en toe wel een beetje aan als los zand, maar dat vond ik geen probleem. Dat droeg ook weer bij een de luchtige sfeer van de film. Dit is geen diepgravende film die zwaar op de hand allerlei levensvragen uitwerkt, maar een fijn verhaal met genoeg lucht zodat je de film met genoegen bekijkt.