Al die tijd de duivel, Donald Ray Pollock

Sommige gebieden zijn met recht ‘godvergeten’ te noemen. Hier is God niet te vinden, alleen maar vreemde uitwassen van geloof plus al het kwaad dat de duivel kan bedenken.

Knockemstiff in Ohio is zo’n gebied, zo lezen we dat hier in 1957 ongeveer vierhonderd mensen woonden, bijna allemaal aan elkaar verwant door een of andere godvergeten calamiteit, hetzij lust, noodzaak of gewoon onwetendheid.

Coal Creek en Meade zijn net zulke dorpen, vol armoede, hard werk en geweld dat deel uitmaakt van het dagelijks leven.

Willard komt als getraumatiseerde veteraan terug uit de Tweede Wereldoorlog en draait door als zijn vrouw kanker krijgt. Hij heeft in het bos een eigen altaar gebouwd waar hij dieren offert in de hoop dat dit God kan bewegen zijn vrouw te laten leven. Als zij, ondanks de stank en de luid uitgeschreeuwde gebeden die de hele vallei wakker hielden, toch sterft, snijdt Willard zichzelf ook de keel door, zijn zoon Arvin achterlatend. Arvin gaat naar zijn oma die ook nog een ander weeskind opvoedt, Leonora, wier moeder is vermoord door haar vader, een rondtrekkende prediker die dacht dat hij de doden tot leven kon wekken. (drie uur later zei Theodore ‘dit lijkt er niet echt op, Roy’)

Het enige dat Arvin van zijn vader heeft meegekregen is dat je je niet op je kop moet laten zitten, maar dat je wel het juiste moment moet weten te kiezen. Dit levensmotto probeert Arvin dan ook in praktijk te brengen.

Ondertussen zijn er ook nog een corrupte sheriff die soms ook executies uitvoert, de rondreizende prediker en zijn neef die gif dronk om zijn geloof te bewijzen en die nu op de vlucht zijn voor de politie, een andere prediker die zijn handen (en nog meer) niet van de jonge meisjes kan afhouden en een echtpaar dat in de zomermaanden rondtrekt om nietsvermoedende lifters op te pikken die ze vervolgens vermoorden.

En al deze verhaallijnen raken elkaar en komen uiteindelijk keurig samen. Soms is de toevalligheid hierbij iets te groot, maar aan de andere kant is dat niet erg, de schrijfstijl is te beeldend en te pakkend om dat een groot bezwaar te vinden.

Want de schrijfstijl maakt dat je dit boek blijft lezen, ondanks het vele, vaak bijna achteloze geweld. Het leest eigenlijk als een duistere road-movie.

Grotesk is een woord dat opkomt tijdens het lezen. Bizar, gruwelijk, bloederig en gewelddadig zijn andere woorden die bij dit boek passen. Het is een verhaal op de grens, maar gaat gek genoeg nooit over de grens, het wordt nooit pulp, het geweld wordt nergens gebruikt voor het shockeffect. Het geweld wordt beschreven omdat het aanwezig is, meer niet.

Veel wordt er trouwens ook niet verteld, veel wordt overgelaten aan de verbeelding, vaak zijn het maar een paar zinnen die een situatie duidelijk maken. En het zijn de kleine details over de verschillende personen die ervoor zorgen dat zelfs de grootste schurken enigszins menselijk zijn en ons niet helemaal vreemd blijven.

Donald Ray Pollock heeft pas laat in zijn leven de pen opgepakt. Hij is geboren in Knockemstiff (ja, dat plaatsje bestaat dus echt) en werkte jarenlang in een papierfabriek. Op een gegeven moment heeft hij een cursus creative writing gedaan bij de universiteit van Ohio en heeft hij een aantal korte verhalen geschreven die enthousiast zijn ontvangen. 

Al die tijd de duivel is zijn eerste roman, en deze heeft een aantal prijzen gewonnen.

Een boek voor iedereen? Nee, dat zeker niet. Een goed boek? Ja, volgens mij wel.

Originele titel: The devil all the time

Uitgegeven in 2011

Nederlandse uitgave 2014 door uitgeverij Karaat

Nederlandse vertaling: Mon Faber

Bladzijdes: 315