De verborgen geschiedenis, Donna Tartt

Richard Papen is de zoon van een garagehouder uit Californië, maar gedurende zijn jeugd voelt hij zich onbegrepen en eenzaam. 

Hij kiest ervoor om oud Grieks te studeren en zelfs over te stappen naar Hampden college, een kleine universiteit in Vermont. Hij krijgt hier echter te horen dat Grieks voor hem uitgesloten is, want de docent is excentriek en neemt slechts 5 studenten aan.

In de weken die volgen vallen die studenten Richard steeds meer op en hij voelt zich aangetrokken tot de groep die zich afzondert van alle andere studenten en buiten het leven van Hampden college lijkt te staan. 

Camilla en Charles zijn een tweeling van wie de ouders door een ongeluk om het leven zijn gekomen, Henry is uiterst intelligent en excentriek, Francis is puissant rijk en Edmund (Bunny) is ook van rijke afkomst. 

Richard wil niets liever dan opgenomen worden in hun groep en als hij hen bij toeval kan helpen met het vinden van een juiste vertaling krijgt hij een kans. Julian, de docent, is bereid om hem alsnog op te nemen als zijn student, al betekent dat dat Richard bijna al zijn andere colleges moet laten vallen om zich te kunnen concentreren op Julian’s colleges.

Richard brengt steeds meer tijd door met Camilla, Charles, Henry, Francis en Bunny en leert hen steeds beter kennen. Toch wordt hij nog niet overal bij betrokken en pas later wordt hem duidelijk welke tragedie zich heeft afgespeeld. Een verschrikkelijke situatie waar Bunny de andere vier mee chanteert en op allerlei manieren mee pest. Dit heeft tot gevolg dat de anderen uiteindelijk tot de conclusie komen dat Bunny de mond gesnoerd moet worden. Voorgoed.

Als je De verborgen geschiedenis niet hebt gelezen, heb je er waarschijnlijk wel van gehoord. Het boek is uitgekomen in 1992 en binnen de kortste keren was dit boek een moderne klassieker. En die status is ook verdiend.

Het boek heeft grofweg de structuur van een klassieke Griekse tragedie, waarin al in het begin de uitkomst wordt gegeven, waarna wordt verteld hoe het zo gekomen is. Je weet dus vanaf de allereerste bladzijde dat Bunny vermoord zal worden en de rest is de opbouw naar het waarom. Het tweede deel van het boek gaat over de gevolgen van deze moord op de andere leden van de groep, die er bijna allemaal langzaam aan onderdoor gaan.

Weten dat het noodlot zal toeslaan, maakt een heleboel verschil in hoe je naar de mensen kijkt. Een groep rijke, hooghartige studenten oud-Grieks vol excentrieke gewoontes zijn niet zo heel sympathiek, maar door Richards pogingen om erbij te horen en zijn visie op de zaak maken dat je hen toch aardig vindt. 

Behalve Bunny. Eerlijk gezegd is Bunny het grootste deel van de tijd een heel vervelend type, en ik begrijp dan ook niet goed waarom Richard blijft volhouden dat Bunny, ondanks zijn fouten, een goede vriend was. Dat was hij namelijk overduidelijk niet. Ik vond het eerlijk gezegd niet zo heel erg dat Bunny vermoord werd.

Er zitten veel tegenstellingen in dit boek en een heel duidelijke is die tussen verstand aan de ene kant en het volkomen vrij zijn van alle banden van de beschaving aan de andere kant. Henry is hier een goed voorbeeld van; iemand die altijd met zijn intellect werkt, maar ook de grote instigator is van het uitvoeren van de bacchanalen.

Ook is er het verschil tussen theorie en praktijk. Julian die alles wat Grieks is ophemelt en doet alsof hij weinig moet hebben van de 20^e eeuw, heeft eigenlijk zijn studenten aangemoedigd om te doen wat ze hebben gedaan, maar als hij erachter komt wat er werkelijk is gebeurd, laat hij ze keihard in de steek. De praktijk is voor de fijngevoelige Julian veel te veel.

Grappig om te weten misschien is dat De verborgen geschiedenis ook de titel is van een tekst uit de 6^e eeuw van de Griekse geschiedschrijver Procopius over keizer Justinianus (ook wel de Afvallige genoemd) In dit boek Historia Arcana vertelt een zeer gedesillusioneerde  Procopius alle slechte dingen over de keizer dingen die hij in zijn andere boeken over Justinianus niet kwijt kon. Je zou kunnen zeggen dat ook Richard wat gedesillusioneerd is en dat zijn hoopvolle verwachtingen voor het contact met de anderen niet zijn uitgekomen.

Ik heb dit boek in 1996 gekocht en ik vond het prachtig. In 2006 heb ik het herlezen en nu weer. Elke keer opnieuw verbaas ik me over de rijkdom van de beschrijvingen en hoe prachtig de spanning wordt opgebouwd en het gevoel van noodlot. Er staat geen zin teveel in dit boek.

Hoe prachtig ik De verborgen geschiedenis vond, zo vervelend vond ik het tweede boek van Donna Tartt, De kleine vriend.

Op 23 september komt haar derde boek uit (ze schrijft ongeveer één boek per 10 jaar) en ik ben heel benieuwd of ik Het puttertje prachtig zal vinden, of na 1/3 dicht zal slaan. We wachten het af.

Oorspronkelijke titel: The secret history
Uitgegeven in 1992
Nederlandse uitgave 1993 door uitgeverij Anthos
Nederlandse vertaling: Barbara de Lange
Bladzijdes: 596