De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet, David Mitchell

Het is 1799 in Japan. Of liever, een eilandje voor Nagasaki, Deshima. Hier heeft de Nederlandse VOC het alleenrecht gekregen om te handelen met Japan. Een handelsrelatie die niet zonder problemen verloopt.

Binnen de compagnie is het ook niet allemaal koek en ei, en bijna elke employee van de Compagnie vult op grote of kleine schaal zijn eigen zakken.

Jacob de Zoet, neefje van een predikant uit Domburg, komt aan op Deshima en heeft als taak om de boeken te controleren. Dat maakt hem in eerste instantie niet erg geliefd bij zijn collega’s, maar langzaam dwingt zijn onbuigzame eerlijkheid wel een zeker respect af.

Jacob wordt verliefd op Orito, een Japanse vroedvrouw, die toestemming heeft om te studeren bij dokter Marinus, omdat de Hollandse geneeskunst op dat moment wetenschappelijk verder is dan de Chinese of de Japanse. Een (wettelijke) verbintenis tussen een Japanse en een Hollander is natuurlijk uitgesloten en voor Jacob blijft het bij bewondering uit de verte.

Als de vader van Orito sterft gaat zij naar een klooster, maar al snel blijkt dat het niet pluis is en dat er in het klooster vreselijke dingen gebeuren. De abt van het klooster is echter zo machtig en heeft overal spionnen en verklikkers dat een bevrijdingspoging op niets uitloopt.

Ondertussen is Holland bezet door de Fransen, gaat de VOC failliet en komt er een Engels fregat om met geweld het stokje van de Hollanders in Deshima over te nemen. Jacob, door de omstandigheden het waarnemend opperhoofd in Deshima, moet zien te laveren tussen bedreigingen en verholen bedoelingen en weet op slimme wijze samen met de magistraat van Nagasaki ervoor te zorgen dat de Engelse aanval op niets uitloopt. Maar kunnen Jacob en de magistraat van Nagasaki ook de abt een halt toeroepen?

‘De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet’ van David Mitchell is een prachtig boek. We leren de verhalen van de verschillende mensen kennen, zowel de Hollanders als de Japanners.

David Mitchell weet gebeurtenissen en situaties grappig te beschrijven en ook vaak heel ontroerend. Mooie beschrijvingen en diepe gedachtes worden afgewisseld met soms pure slapstick, zeker als Japan en Holland elkaar ontmoeten. ‘Jacob de Zoet’ is een levendig en meeslepend verhaal dat je meeneemt naar Deshima en Nagasaki. Je ziet bijna de kimono’s voor je en je ruikt de geur van de Japanse thee, voor zover die niet wordt weggedrukt door de ranzigheid van de Hollanders. 

Jacob is een heerlijke hoofdpersoon, niet perfect, maar je kunt wel bewondering voor hem opbrengen. Het lijkt wel of hij de enige man is met principes in de hele Compagnie. Dokter Marinus is geweldig en ik ben een beetje van die man gaan houden.

Mijn enige kleine minpuntje is dat ik graag van de schrijver een verantwoording had gezien achterin het boek van wat nu precies feit en fictie is. Welke mensen en situaties zijn echt, waar heeft hij de feiten aangepast en wat is aan zijn fantasie ontsproten? Maar dat is het enige punt, dat aan de pracht van het verhaal niets afdoet.