Bij het vallen van de avond, Michael Cunningham

Michael Cunningham is bekend geworden met zijn prachtige boek ‘The Hours’ dat verfilmd is met Nicole Kidman die een oscar kreeg voor haar rol als Virginia Woolf. Vorig jaar is Cunninghams boek ‘Bij het vallen van de avond’ uitgekomen.

Peter Harris is al jaren getrouwd met Rececca. Ze zijn succesvol en werken in New York in van die typische artistieke beroepen. Zij is editeur van een tijdschrift, hij heeft een kunstgalerie. Peter is niet helemaal meer tevreden met wat hij heeft; zijn huwelijk is al jaren zo vertrouwd dat het ook niet echt interessant meer is, zijn werk eigenlijk ook niet, en steeds is er de twijfel of hij het wel goed doet. Of hij niet een nieuwe kunstenaar moet aannemen in zijn kunsthandel, of wat hij moet doen om de verhouding met zijn dochter beter te krijgen. Peter weet niet wat hij wil, iets veranderen of niet, maar een vage ontevredenheid loopt door zijn leven heen terwijl hij verder gaat met wat hij altijd deed.

Dan komt Ethan logeren, Rebecca’s veel jongere broertje. Zijn bijnaam is Mizzy, van het misverstand (laten we zeggen dat zijn ouders niet meer op zijn geboorte hadden gerekend) Mizzy is de jongste zoon in een gezin met alleen maar succesvolle zussen, de verwachtingen voor hem waren hoog gespannen. Mizzy heeft deze verwachtingen nog niet waargemaakt. Onafgemaakte studies, een paar afgebroken projecten, wat vage pogingen zichzelf te vinden en een drugsverslaving.

Peter voelt zich aangetrokken tot Mizzy en wordt verliefd.

Uiteindelijk delen ze maar één kus en blijkt dat Mizzy’s bedoelingen toch wat anders waren dan die van Peter, die namelijk al visioenen had van hen beiden op een Grieks eiland, samenlevend in een passievolle liefde.

Gedesillusioneerd komt Peter weer bij Rebecca terecht en komt er dan achter dat zij ook niet tevreden is met hun leven op dat moment. En als Rebecca dan aangeeft te willen scheiden, is het Peter die vraagt om dat nog even uit te stellen, misschien kunnen ze er toch nog iets van maken.

Kenners van Thomas Mann zullen in dit verhaal overeenkomsten met ‘Dood in Venetie’ vinden. Ook hierin valt een oudere man als een blok voor een mooie jongeman.

Waarom Peter voor Mizzy valt, is niet helemaal duidelijk. Is het de schoonheid van de jongeman? Het idee dat dit de laatste kans is op iets groots en meeslepends? Een soort midlife crisis waarin een man in een sleur alles aan de kant wil gooien voor een dwaasheid? Een vlaag van verstandsverbijstering? Een weg uit een vervelend huwelijk en een stomme baan? Misschien ook wel van alles een beetje.

Ik vond Peter redelijk sympathiek, zijn gedachten en reacties worden goed beschreven en je begrijpt wel de verwarring waar hij in verkeert. Zijn vrouw Rebecca vond ik minder uit de verf komen, maar dat kan ook komen omdat zij niet heel erg veel voorkomt. Mizzy ergens ook wel te begrijpen als de jongen die zoveel moest waarmaken, maar die druk niet helemaal aankan. Zijn actie op het einde maakt hem niet zo heel sympathiek, maar aan de andere kant, waarom zou hij met Peter’s ideeën en gevoelens meegaan?

Ik kreeg wel het idee dat de kunsthandel, vooral met de moderne kunst vooral bestaat uit ongelofelijk geklets en onzin. Als ik daarin zou werken zou ik ook iets anders willen.

Kortom, een mooi boek dat goed weergeeft hoe een gewone man van middelbare leeftijd tot gevoelens kan komen die hij nooit had verwacht, en de verwarring die dat bij hem losmaakt.

Grappig trouwens dat in Vossenblond van Rascha Peper er een klein zijlijntje is van een man die verliefd wordt op de buurjongen en zijn huwelijk van jaren aan de kant zet. Ik las dat boek en herkende dat plot meteen. In het nawoord las ik dat Rascha Peper ‘Bij het vallen van de avond’ als inspiratie had gebruikt. Ik had er geen idee van, maar ik had de boeken toevallig wel samen gekocht.